Het was ook dit jaar weer een drukte van belang op de International Broadcasting Convention (IBC). De jaarlijkse vakbeurs, die dit jaar wederom in de RAI werd gehouden, biedt plek aan meer dan 1.700 exposanten en trok dit jaar meer dan 55.000 bezoekers uit 150 verschillende landen. De conferentie staat volledig in het teken van de laatste trends op het gebied van media, entertainment en technologie. Filmonderzoek Nederland was dit jaar ook aanwezig en bezocht onder andere de EDCF Global Summary Update. Daar kregen we meer te horen over de laatste ontwikkelingen op het gebied van cinema.
De EDCF Global Summary Update is een door het European Digital Cinema Forum georganiseerde bijeenkomst waarin verschillende sprekers uit verschillende vakgebieden aan het woord komen. Gezamenlijk bespreken zij de meest recente ontwikkelingen op het gebied filmdistributie en -vertoning, waarbij de meeste aandacht uitgaat naar de impact van digitalisering. Ook dit jaar kwam een breed scala aan onderwerpen voorbij. Wat viel ons op?
Geen vrees voor streamingdiensten
Moderator David Hancock van IHS Markit opende de middag door te stellen dat de bioscoop helemaal niets te vrezen heeft van streamingdiensten als Netflix. In zijn speech haalde hij een onderzoek van Ernst & Young aan, waaruit blijkt dat mensen die wekelijks vijftien uur of meer gebruik maken van streamingdiensten ook minstens negen keer per jaar naar de bioscoop gaan. Uit hetzelfde onderzoek komt naar voren dat bijna de helft (48%) van alle mensen die geen gebruikmaken van streamingdiensten ook nooit een bioscoop bezoekt. Dat de bioscoop ondanks de groei van streamingdiensten nog steeds bestaansrecht heeft, blijkt ook uit absolute cijfers: zo is de omzet van de bioscoopmarkt volgens Hancock sinds 2009 relatief constant gebleven. Succesvolle franchises (bijvoorbeeld die van Marvel) en nieuwe technologieën zoals 4DX (ook wel Premium Large Formats (PLFs) genoemd), zijn daarbij enorm belangrijk, aldus Hancock.
Audiodescriptie
Eveline Ferwerda, eigenaar van Accenss en werkzaam bij Cinema Digitaal ten tijde van de digitalisering in bioscopen, haakte in haar presentatie in op het succes van de bioscoop, maar liet weten dat er nog een veel kansen liggen als het gaat om toegankelijkheid. Momenteel zijn er namelijk wereldwijd 700 miljoen mensen die niet naar de bioscoop gaan terwijl ze dit wel zouden willen. ‘’Deze groep heeft simpelweg een klein beetje hulp nodig, omdat ze blind of slechtziend zijn,’’ aldus Ferwerda. Hoewel films voor hen al langer toegankelijk waren door middel van audiodescriptie (AD), is in 2015 de app Earcatch ontwikkeld om dit nog makkelijker te maken. Middels de app kunnen gebruikers voorafgaand aan hun bioscoopbezoek het AD-bestand downloaden op hun smartphone of tablet. In de bioscoop herkent Earcatch welke film de gebruiker bekijkt aan de hand van de soundtrack, waarna het bestand automatisch wordt afgespeeld. Wanneer gebruikers één oortje in doen om naar de audiodescriptie te luisteren, krijgen ze met het andere oor het geluid uit de zaal mee. Omdat de gebruiker al van tevoren het bestand downloadt, hoeven bioscoopexploitanten geen investeringen te doen om Earcatch mogelijk te maken. Ook hoeven er geen aanpassingen gedaan te worden aan de Digital Cinema Package (DCP). Ferwerda sloot haar presentatie af door te wijzen op het grote succes van Earcatch (inmiddels heeft de app in Nederland en Vlaanderen 20.000 gebruikers), al blijft er volgens haar nog veel te winnen.
Geluidsniveaus in bioscopen
Geluid stond ook centraal in de presentatie van Julian Pinn (lid van de Society of Motion Picture and Television Engineers (SMPTE) en in het verleden werkzaam bij onder andere Dolby Laboratories). In zijn presentatie ging hij dieper in op een recent ontstane discussie over de geluidsniveaus van commercials, trailers en films, die vaak niet goed op elkaar zijn afgestemd. Volgens Pinn moet de geluidssterkte tijdens een bioscoopvoorstelling variëren afhankelijk van wat er op dat moment getoond wordt (trailers, commercials, de hoofdfilm) en niet, zoals nu vaak het geval is, altijd hetzelfde zijn. Daarnaast dient de geluidssterkte af te hangen van het type film en eventueel zelfs van de doelgroep of locatie van de bioscoop (zeer sterk stedelijk of juist landelijk). Toch is Pinn geen voorstander van meer wettelijke regelgeving waarbij een maximum aantal dB wordt vastgesteld. Hij vreest dat zo’n maximum de nieuwe standaard zal worden.
Dat verschillen in geluidsniveau ook daadwerkelijk impact kunnen hebben op de beleving van bezoekers, bleek toen een van de aanwezigen (werkzaam bij Disney) vertelde hoe er na de eerste voorstellingen van The Lion King in de Verenigde Staten klachten binnenkwamen dat men de dialogen niet kon verstaan. Na onderzoek bleek dat verschillende bioscoopeigenaren het volume hadden verlaagd tijdens de trailers, maar vergeten waren deze weer te verhogen voor de start van de hoofdfilm.
Blockchain
Cathy Huis in ’t Veld-Esser (Gofilex) sprak op de Global Update over blockchain. ‘’Op dit moment wordt er te weinig en niet transparant gecommuniceerd tussen verschillende partijen in de productie- en distributieketen,’’ aldus Huis in ’t Veld-Esser. ‘’Blockchain biedt wat dat betreft nieuwe mogelijkheden voor de bioscoopindustrie.’’ Het systeem kan het best worden omschreven als een database waarbij gegevens gedecentraliseerd worden opgeslagen op meerdere computers en toegankelijk zijn voor iedere aangesloten partner. Volgens Huis ’t Veld-Esser kun je een blokchain enigszins vergelijken met een Google Sheet. Elke partner kan in een blockchain nieuwe data toevoegen, die vervolgens automatisch overal wordt bijgewerkt. In tegenstelling tot een Google Sheet kan eerder ingevoerde data echter niet meer bewerkt worden. Dat maakt het systeem minder fraudegevoelig. Alle partijen (wat hun positie in de keten ook is) kunnen data toevoegen, waardoor informatie ook teruggekoppeld kan worden. Hierdoor heeft blockchain volgens Huis in ’t Veld-Esser voordelen voor zowel de producent als de exploitant.
Duurzaamheid
Helen Budge van Celluloid Junkie sloot met haar presentatie over duurzaamheid in de bioscoopindustrie de dag af. De Verenigde Naties heeft in totaal zeventien doelen opgesteld die moeten bijdragen aan een duurzamere wereld. Van die doelen zijn er twee relevant voor bioscoopexploitanten: ‘Affordable and Clean Energy’ en ‘Responsible Consumption and Production’. De grootste winst valt hierbij te halen in de onderhoud van gebouwen, het F&B-gedeelte en operations. Middels verschillende voorbeelden liet Budge zien hoe de bioscopen om kunnen gaan met duurzaamheid. Zo heeft Depot Cinema in Lewes (Verenigd Koninkrijk) een volledig groen dak met daarop zonnepanelen en flora en fauna. Daarnaast zijn ze voor de verwarming en -koeling van het gebouw niet meer afhankelijk van fossiele brandstoffen door het gebruik van een grondwarmtepomp. Ook wordt, als onderdeel van het zogenaamde ‘tap water initiative’, kraanwater niet langer geserveerd in plastic flesjes maar in glazen.
Foto: Celluloid Junkie.
Een ander voorbeeld is Yorck Kinogruppe uit Duitsland. Deze bioscoopketen heeft een contract gesloten met het energiebedrijf Naturstrom. Door deze nieuwe samenwerking draaien nu alle bioscopen van Yorck (15 in totaal) volledig op groene energie. Ook is Yorck lid van Kino Natürlich. Dit is een groep waarin ruim 330 verschillende bioscopen met elkaar informatie delen over duurzaamheid en gezamenlijk streven naar een toekomst met meer filmvertoningen die volledig klimaatneutraal zijn.
Budge eindigde haar presentatie door te benadrukken dat duurzaamheid in de bioscoopindustrie geen individueel doel is, maar alleen mogelijk is door samen op te treden: ‘’Sustainability is collaborative, not competitive; it’s about acting now and acting together.’’
Volgend jaar vindt IBC wederom plaats in Amsterdam, tussen 11 en 15 september.